Przejdź do treści

Historia parafii pw. św. Stanisława Kostki

Parafia Rzymskokatolicka pw. Św. Stanisława Kostki w Śmiglu, została powołana na mocy dekretu ks. abpa Antoniego Baraniak Metropolity Poznańskiego z dnia 14 czerwca 1974 roku. Na mocy tego dekretu ustanowiono Ośrodek Duszpasterstwa z zamysłem powołania parafii, a wymieniony dokument był podstawą wystąpienia do Wojewody Leszczyńskiego o akceptację powołania parafii. W 1981 roku Wojewoda wydał decyzje akceptującą utworzenie parafii. Wydanie pozytywnej opinii skutkowało pozyskaniem przez parafie osobowości prawnej. Nowo powstała parafia zaczęła starania o przejęcie na rzecz parafii domu przy ul Dąbrowskiego 2 wraz z przyległą działką. Notarialne przejęcie posesji nastąpiło 14 października 1985 roku. Rozpoczęto wtedy starania o budowę plebanii. Wszelkie niezbędne procedury prawne zezwalające na budowę zakończono wydaniem zezwolenia na budowę w dniu 9 maja 1988 r. Budowę rozpoczęto 6 lutego 1989 roku po podpisaniu umowy ze Spółdzielnią Wielobranżową z Leszna a bezpośrednim wykonawcą był pan Marian Nowak z Radomicka, a kierownikiem budowy był pan Władysław Hoffman. Duży wkład pracy wnieśli parafianie rodzącej się parafii. Od 29 listopada 1991 roku plebania podjęła swoją służebność. Z kolei na podstawie dekretu z dnia 11 kwietnia 1981 roku ks. abp Jerzy Stroba Metropolita Poznański dokonał kanoniczej erekcji powstałej parafii, a 28 sierpnia 1981 roku ustanowił proboszczem parafii ks. Zbigniewa Dawidziaka. Kolejnym ważnym dla parafii dokumentem wydanym przez władze państwowe jest decyzja Wojewody Leszczyńskiego z dnia 7 lutego 1990 r. Decyzja zawierała postanowienie o nieodpłatnym przekazaniu parafii pw. Św. Stanisława Kostki kościoła wraz z przylegającym otoczeniem.

Obecna świątynia została oddana do użytku 3 listopada 1830 r., jako zbór ewangelicki. Zbór został wybudowany w stylu klasycystycznym a wieżę z zegarem i dzwonem wzniesiono w 1869 roku. Projektantem budowli był niemiecki architekt Karl Friedrich Schinkel.

Przejście frontu wyzwoleńczego w styczniu 1945 roku spowodowało opuszczenie dóbr gminy ewangelickiej w tym zboru ewangelickiego. Do czasu zakończenia II wojny światowej w Śmiglu mieszkała duża grupa mieszkańców należących do wspólnoty kościoła ewangelickiego, w zdecydowanej większości byli pochodzenia niemieckiego. Przed zbliżającym się frontem wyzwoleńczym opuścili swe domostwa, dobytek i opuścili z kraj, w którym mieszkali, niekiedy, od wielu pokoleń.

Na podstawie ustnego aktu donacyjnego[1] komendanta wojennego majora Pantieleja Trubnikowa z marca 1945 r. zarządcą mienia poewangelickiego stała się parafia pw. Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej w Śmiglu, której proboszczem był ks. Stanisław Nowak.

Poświęcenie zboru poewangelickiego dla kościoła rzymskokatolickiego miało miejsce w dniu 27 kwietnia 1947 roku. Aktu poświęcenia dokonał ks. Stanisława Nowak – proboszcz parafii pw. Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej w Śmiglu w asyście ks. Wacława Jeszke – wikariusza. Poświęcenia dokonano w niezwykle radosnej atmosferze. O godz.8,30 z śmigielskiej fary wyruszyła uroczysta procesja, w której udział wzięli parafianie, poczty sztandarowe organizacji społecznych oraz młodzież i dzieci. Poświęcenia kościoła dokonano z myślą o przeznaczeniu na ośrodek duszpasterstwa młodzieży m.in., dlatego patronem świątyni ogłoszono św. Stanisława Kostki. Kościół był jednocześnie do czasu oficjalnego rozdziału kościołem sukursalnym śmigielskiej fary.

Sposób przejęcia w zarząd obiektów gminy poewangelickiej nie odpowiadał normom Dekretu z dnia 6 marca 1946 r. – o majątkach opuszczonych i poniemieckich (Dz.U. R.P. nr.13 poz. 87) .

Kościół pw. Św. Stanisława Kostki będący pod zarządem parafii farnej był użytkowany na podstawie pięcioletniego dzierżawienia. Po upływie 5 lat trzeba było sporządzać kolejną umowę na okres 5 lat. Ostatnia umowa datowana jest 14 sierpnia 1955 r. Taka niepewność rodziła wiele zahamowań szczególnie na odcinku pełnej adaptacji dla wymogów kościoła rzymskokatolickiego. Pierwsze prace adaptacyjne zostały rozpoczęte na początku sześćdziesiątych lat ubiegłego wieku. Remontu wymagała cała świątynia. Pierwszy generalny remont przeprowadzono w latach 1969 – 1971. Wtedy prace nadzorowane przez ówczesnego proboszcza śmigielskiej fary ks. Władysława Swobody prowadzone były w kierunku nadania obecnego kształtu prezbiterium. Ściany prezbiterium zostały pokryte stiukowymi płytami, na których widniały sceny z życia św. Stanisława Kostki, wykonano podium z parkietu dębowego oraz dębowy ołtarz. Dzisiejszy wystrój wnętrza to efekt pracy kolejnych księży piastujących urząd proboszczowski parafii pw. św. Stanisława Kostki.

Dotychczasowi proboszczowie parafii pw. św. Stanisława Kostki w Śmiglu:

  1. Ks. kanonik Zbigniew Dawidziak 1981-2004
  2. Ks. kanonik Marian Szymański 2004 – 2007
  3. Ks. kanonik Tadeusz Fołczyński 2007- 2020
  4. Ks. kanonik Krzysztof Mizerski 2020-2024
  5. Ks. Jan Kijek MS 2024

Natomiast księża wikariuszowie

  1. Piotr Zawidzki
  2. Zbigniew Rzeźnik
  3. Jarosław Klupś
  4. Marcin Jóźwiak
  5. Jarosław Kaczmarek
  6. Tomasz Nowak – od 2013 roku zlikwidowano wikariat przy parafii pw. św. Stanisława Kostki

Tadeusz Dekiert

[1] Akt donacyjny – pojęcie donacja, majorat donacyjny, pojawiło się w okresie średniowiecza. Akt donacyjny określał darowiznę na rzecz Kościoła, przeważnie w postaci ziemi, później dobra ziemskie nadane przez monarchę, jako forma nagrody i uposażenia wyższych urzędników państwowych, dla wysokich ranga wojskowych a także niezbywalny majątek w ten sposób uzyskany. Donacja na ziemiach polskich pojawiła się pod koniec XVII w. W zaborze pruskim i rosyjskim. W cesarstwie rosyjskim donacje zwane majoratami przybrały forę represji wobec ziemiaństwa polskiego uczestniczącego w ruchu wyzwoleńczym. Donacje zostały zniesione w II Rzeczypospolitej